ورق سیاه یا ورق نورد گرم از مهمترین و پرمصرفترین محصولات فولادی محسوب میشود که در بیش از ۷۰ درصد صنایع فلزی کشور کاربرد دارد. این محصول با عنوان ورق آهن سیاه نیز شناخته میشود و به دلیل تولید در دمای بالا، ظاهری مات و اکسیدی دارد. در ادامه با انواع، کاربردها، فرمول وزن و عوامل مؤثر بر قیمت ورق سیاه امروز آشنا شوید.
ورق سیاه چیست؟
ورق سیاه یا ورق نورد گرم، یکی از پایهایترین و پرمصرفترین محصولات تخت فولادی است که در دمای بالای حدود ۹۰۰ درجه سانتیگراد از نورد شمش یا اسلب تولید میشود. بهدلیل قرار گرفتن سطح ورق در معرض هوا و تشکیل لایه اکسیدی، رنگ این محصول تیره و مات است و به همین علت در بازار با نام «ورق آهن سیاه» نیز شناخته میشود.
سطح مقاوم، استحکام مناسب و فرمپذیری قابل قبول باعث شده ورق سیاه، ماده اولیه اصلی تولید بسیاری از مقاطع فولادی مانند تیرآهن، ناودانی، پروفیل و انواع شاسی فلزی باشد. این ورق در دو گرید پرکاربرد ST37 و ST52 تولید میشود که اولی بیشتر برای مصارف ساختمانی و دومی برای کاربردهای صنعتی سنگین و سازههای تحت بار و تنش بالا استفاده میشود.
انواع ورق سیاه در بازار
ورق سیاه معمولاً در دو فرم اصلی «رولشده (کویل)» و «فابریک (شیت برشخورده)» در بازار عرضه میشود.
ورق سیاه رول (کویل)
این ورق بهصورت کلافهای پیوسته تولید و عرضه میشود و بهدلیل امکان برش و فرمدهی مداوم، انتخابی مناسب برای تولید لوله، پروفیل و انواع قطعات خمکاریشده است. این محصول معمولاً در عرضهای حدود ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ میلیمتر و در بازه ضخامت تقریبی ۱.۵ تا ۱۵ میلیمتر در بازار موجود است.
ورق سیاه فابریک (شیت)
ورق سیاه فابریک یا شیت بهصورت تخت و برشخورده عرضه میشود و در ابعاد استانداردی مانند ۲۰۰۰×۱۰۰۰، ۶۰۰۰×۱۵۰۰ و ۶۰۰۰×۲۰۰۰ میلیمتر تولید میگردد. این نوع ورق برای سازههای سنگین، صفحات پایه، ساخت شاسی ماشینآلات و قطعاتی که به برش دقیق و ابعاد مشخص نیاز دارند، کاربرد بیشتری دارد.
از نظر خواص مکانیکی، ورق سیاه ST37 بهدلیل درصد کربن پایینتر، جوشپذیری و شکلپذیری بهتری دارد و در ساختمانسازی، پروفیلسازی و سازههای معمولی بیشترین کاربرد را پیدا کرده است. در مقابل، ورق سیاه ST52 با استحکام کششی و تسلیم بالاتر و حضور عناصر آلیاژی، برای پلسازی، ماشینآلات سنگین، تجهیزات معدنی و سازههای تحت بار زیاد انتخاب میشود، هرچند شکلپذیری آن نسبت به ST37 کمتر است.
جدول وزن ورق سیاه
وزن ورق بر اساس طول، عرض، ضخامت و چگالی آهن محاسبه میشود.
محاسبه:وزن=طول(متر)×عرض(متر)×ضخامت(میلیمتر)×۷.۸۵وزن=طول(متر)×عرض(متر)×ضخامت(میلیمتر)×۷.۸۵
نمونهای از جدول وزن استاندارد:
| ضخامت (میلیمتر) | ابعاد (میلیمتر) | وزن تقریبی (کیلوگرم) |
|---|---|---|
| 2 | 2000 × 1000 | 32 |
| 4 | 2000 × 1000 | 64 |
| 8 | 6000 × 1500 | 576 |
| 10 | 6000 × 1500 | 720 |
| 15 | 6000 × 1500 | 1080 |
قیمت ورق سیاه در رایان استیل
کاربرد ورق سیاه در صنایع مختلف
ورق سیاه بهدلیل قیمت رقابتی، قابلیت جوشکاری مناسب و استحکام قابل قبول، در طیف گستردهای از صنایع فلزی استفاده میشود. مهمترین کاربردهای این محصول عبارتاند از:
صنعت ساختمان و سازههای فلزی:
تولید تیرورق، ستون، تیرآهن لانهزنبوری، نبشی و ناودانی، ساخت سوله، انواع پروفیل ساختمانی و کف سکوهای صنعتی بخش مهمی از مصرف ورق سیاه را تشکیل میدهد. در این حوزه، گرید ST37 بهدلیل جوشپذیری بالا و رفتار مناسب تحت بارهای استاتیکی و دینامیکی، انتخاب اول مهندسان محسوب میشود.
مخازن و لولههای صنعتی:
برای ساخت مخازن ذخیره سیالات، تانکها، سیلوها و لولههای انتقال، از ورقهای نورد گرم استفاده میشود و در موارد حساستر، ورقهای آلیاژی نورد گرم مانند A516 و A283 برای تحمل فشار و دمای بالا به کار میروند.
خودروسازی و حملونقل:
شاسی کامیون و تریلر، قطعات بدنه خودروهای سنگین، صفحات تقویتی شاسی و سینیهای محافظ، نمونههایی از کاربرد ورق سیاه در صنعت خودرو و راهسازی است. در این حوزه، معمولاً گریدهای مقاومتر مانند ST52 یا معادلهای میکروآلیاژی استفاده میشوند تا وزن سازه کاهش و استحکام آن افزایش یابد.
صنایع سنگین، کشتیسازی و تجهیزات دریایی:
در ساخت سازههای عظیم فلزی، پلها، اسکلتهای صنعتی، جرثقیلهای دروازهای، انواع دکلها و همچنین در صنعت کشتیسازی و سازههای ساحلی و دریایی، ورق سیاه بهعنوان ماده اولیه اصلی شناخته میشود.
ادوات کشاورزی و ماشینآلات:
تولید بدنه و شاسی ادوات کشاورزی، ماشینآلات راهسازی، بیل مکانیکی، تریلرهای کشاورزی و سایر تجهیزات، به میزان زیادی به ورق نورد گرم وابسته است.
ویژگیها و مزایای ورق سیاه
ویژگیهای فنی ورق سیاه آن را به گزینهای اقتصادی و پرکاربرد در بازار فولاد تبدیل کرده است.
مقاومت کششی و تحمل بار:
گریدهای مختلف ورق سیاه، از ST37 تا ST52 و آلیاژی، استحکام کششی مناسبی را فراهم میکنند و امکان استفاده در سازههای سبک تا سنگین را میدهند.
جوشپذیری و ماشینکاری مطلوب:
بهخصوص در گرید ST37، بهدلیل کربن کمتر، جوشپذیری و قابلیت برش و ماشینکاری بسیار خوب است و سازندگان میتوانند بدون نیاز به عملیات پیچیده، مقاطع و قطعات مختلف را تولید کنند.
شکلپذیری و فرمدهی مناسب:
در فرآیند نورد گرم، ورق سیاه تا دمای بالایی گرم میشود و همین موضوع امکان تولید ضخامتهای متنوع و فرمدهی در پرس و خمکاری را فراهم میکند.
قیمت رقابتی نسبت به ورقهای نورد سرد:
در مقایسه با ورق روغنی، گالوانیزه و رنگی، هزینه تولید ورق سیاه کمتر است و بههمین دلیل در پروژههایی که کیفیت سطحی و پوشش ضدزنگ اولویت اصلی نیست، از نظر اقتصادی انتخاب بهتری بهشمار میآید.
عوامل مؤثر بر قیمت ورق سیاه امروز
قیمت روز ورق سیاه در بازار ایران تحت تأثیر مجموعهای از عوامل داخلی و خارجی تغییر میکند و معمولاً بهصورت کیلویی و بر اساس ضخامت، ابعاد و کارخانه تولیدکننده اعلام میشود. تازهترین دادههای بازار نشان میدهد که قیمت ورق سیاه بسته به ضخامت و برند، به ازای هر کیلو حدوداً در بازهای بین ۳۸٬۳۶۰ تا ۷۱٬۱۸۰ تومان نوسان دارد، هرچند این اعداد دائماً در حال تغییرند و صرفاً بهعنوان نمونه قابل استناد هستند.
مهمترین عوامل تعیینکننده قیمت ورق سیاه عبارتاند از:
- قیمت شمش، اسلب و مواد اولیه در بازار داخلی و جهانی (بورس کالا و بازارهای بینالمللی).
- نرخ ارز و هزینه واردات مواد آلیاژی، فروآلیاژها و تجهیزات.
- هزینه انرژی، حملونقل، بیمه و انبارداری از کارخانه تا بنگاه و محل پروژه.
- نوع گرید (ST37، ST52 یا آلیاژی)، ضخامت، عرض و ابعاد ورق (کویل یا فابریک).
- برند تولیدکننده (مثلاً فولاد مبارکه، کاویان، اکسین، گیلان) و کیفیت سطح، تلرانس ضخامت و گواهینامههای کیفی همراه ورق.
بهطور کلی، هرچه ضخامت ورق بیشتر، ابعاد شیت بزرگتر، یا برند تولیدکننده معتبرتر باشد، قیمت نهایی هر شیت و حتی هر کیلو میتواند افزایش یابد. همچنین در دورههای رشد تقاضا در صنایع ساختمانی، خودروسازی و پروژههای عمرانی، قیمت ورق سیاه معمولاً با شیب بیشتری نسبت به سایر محصولات فولادی تغییر میکند.
انتخاب گرید مناسب؛ ST37 یا ST52؟
برای بسیاری از خریداران، اصلیترین سؤال این است که برای پروژه خود از ST37 استفاده کنند یا ST52. در جدول زیر مهمترین تفاوتهای این دو گرید بهصورت خلاصه آورده شده است.
| ویژگی | ورق سیاه ST37 | ورق سیاه ST52 |
|---|---|---|
| میزان کربن و عناصر آلیاژی | کربن کمتر، آلیاژ کم | کربن بیشتر، عناصر آلیاژی بیشتر |
| استحکام کششی و تسلیم | استحکام متوسط، مناسب سازههای معمولی | استحکام بالا، مناسب سازههای سنگین و تحت بار زیاد |
| شکلپذیری و خمکاری | شکلپذیری و خمپذیری بسیار خوب | شکلپذیری کمتر نسبت به ST37 |
| جوشپذیری | جوشپذیری عالی، مناسب اتصالات متعدد | جوشپذیری خوب با رعایت نکات فنی |
| کاربردهای رایج | ساختمانسازی، پروفیل، ناودانی، قطعات عمومی | پلسازی، شاسی ماشینآلات، تجهیزات معدنی و صنعتی سنگین |
این مقایسه کمک میکند تا براساس نیاز سازه، نوع بارگذاری و الزامات استاندارد طراحی، گرید مناسب انتخاب شود و از اضافهمصرف یا انتخاب اشتباه جلوگیری گردد.
نکات مهم در خرید ورق سیاه
در زمان خرید ورق سیاه، توجه به چند نکته فنی و تجاری میتواند از بروز خسارتهای بعدی جلوگیری کند.
- بررسی گواهینامه کیفی و آنالیز شیمیایی ورق، بهخصوص برای پروژههای صنعتی، مخازن و سازههای تحت فشار.
- تطبیق ضخامت، عرض و طول سفارشی با نقشههای اجرایی و جدول وزن، برای جلوگیری از هدررفت یا کمبود متریال.
- انتخاب برند معتبر و مطمئن، با سابقه تولید پایدار و تلرانس مناسب، برای جلوگیری از مشکلاتی مانند تابدار بودن یا اختلاف ضخامت در طول ورق.
- استعلام قیمت لحظهای از تأمینکنندهای که امکان ارائه قیمت آنلاین، مشاوره تخصصی و ارسال سریع به محل پروژه را دارد.
با توجه به نوسانات شدید بازار آهنآلات، بهترین راه برای خرید مطمئن، استعلام آنلاین «قیمت ورق سیاه امروز»، انتخاب گرید و ضخامت مناسب (ST37 یا ST52) و ثبت سفارش از طریق مجموعههای معتبر تأمینکننده است. در چنین شرایطی، دسترسی به مشاوره تلفنی و آنلاین برای انتخاب ضخامت، ابعاد و کارخانه سازنده، نقش مهمی در کاهش هزینه تمامشده و افزایش ایمنی سازه دارد.
جمعبندی
ورق سیاه بهدلیل هزینه مناسب، مقاومت بالا و قابلیت جوشکاری، از ملزومات اصلی صنایع فولادی ایران است. با شناخت انواع گریدها، ابعاد و عوامل مؤثر بر قیمت، میتوان انتخابی مطمئن و اقتصادی داشت.
برای استعلام بهروزترین قیمت ورق سیاه، ثبت سفارش آنلاین و دریافت مشاوره تخصصی میتوانید با کارشناسان رایان استیل در ارتباط باشید.
مطالب پیشنهادی
بررسی قیمت ورق استیل در تهران
سوالات متداول
ورقی که طی فرآیندی به نام نورد گرم و در دمای بالای 900 درجه از فولاد ساخته می شود و فرم پذیری و انعطاف مناسبی دارد.
در طر مراحل این فرآیند ضخامت یک قطعه یا صفحه آن حرارت می بیند و باعث افزایش یا کاهش طول آن می شود.
نام دیگر ورق سیاه است که بخاطر تولید به وسیله نورد گرم به آن ورق گرم نیز می گویند.